Anh Công 29 tuổi, (Cống Vị,Ba Đình, Hà Nội) là kỹ sư tin học. Công việc của anh hằng ngày là liên tụcphải ngồi trước máy tính, nhiều khi là cả buổi mấy tiếng đồng hồ không hềrời mắt khỏi màn hình.

Lo lắng vì tiếng kêu lạ

Trong khi đa số đồng nghiệpđều bị cận thị, Công tự tin là mắt anh vẫn nhìn bình thường. Tuy nhiên thờigian gần đây, mỗi lần đưa tay lên dụi mắt, anh lại thấy có tiếng kêu “lọcxọc” phát ra như khi người ta bóp vào một quả bóng chứa nước. Ngoài hiệntượng này, anh chưa thấy có triệu chứng nào khác lạ. Tuy nhiên, điều đó vẫnkhiến anh lo lắng không hiểu có phải mình đang mắc bệnh gì về mắt hay không.

Tương tự, Thu Hải, 22 tuổi, đang là sinh viên, nhà ở Thanh Xuân, Hà Nội cũngđể ý thấy một bên mắt phát ra tiếng kêu lạ mỗi khi dụi mắt. Cô cũng có cảmgiác hơi cộm cộm mắt mỗi khi chớp nhưng soi gương nhìn kỹ thì không thấy cóbụi. Lúc đầu, Hải nghỉ do mình bị cận lâu ngày nên mới có hiện tượng này, vìcô đã phải đeo kính cận từ năm học lớp 8. Tuy nhiên khi cô hỏi những ngườibạn khác có thời gian đeo kính tương đương, họ nói không hề có tiếng kêu“cọt kẹt” lạ lùng như thế.

Theo bác sĩ Phan Thanh Hưng,chủ nhiệm phòng khám chuyên khoa mắt Linh Hưng (Cầu Giấy, Hà Nội), nếu chỉriêng biểu hiện có tiếng kêu phát ra khi dụi mắt thì chưa thể khẳng địnhchính xác ngay được là có bệnh gì. Bác sĩ cần thăm khám cụ thể mới kết luậnđược. Tuy nhiên, nếu đã có tiếng kêu “lạ” như vậy chứng tỏ ở mắt đúng là cóvấn đề. Về hiện tượng này, có thể tính đến hai lý do là mắt bị khô hoặc bịđóng cặn canxi (hay còn gọi là vôi hoá). Chỉ có một số rất ít người không hềcó bệnh gì mà cấu trúc kết mạc mắt tự nhiên như vậy, trường hợp này sẽ thấyngay từ khi còn bé.

Nguy hiểm nếu không đi khám

Tuy cả anh Công và Hải đều cóhiện tượng mắt phát ra tiếng kêu khi đưa tay lên dụi nhưng qua thăm khám cụthể, bác sĩ Hưng phát hiện họ mắc các bệnh khác nhau. Anh Công bị khô mắt dodùng máy tính quá nhiều. Nước mắt (được tiết ra từ một số tuyến tại mi vàkết mạc) có tác dụng bôi trơn và bảo vệ mắt, lọc, chống bụi bẩn xâm hại vàomắt. Khi tuyến này bị giảm về chất lượng hoặc số lượng, mắt sẽ khô, ngườibệnh sẽ cảm thấy như có dị vật vướng trong mắt, thỉnh thoảng thấy hình ảnhbị mờ đi, ngứa, mỏi mắt và nặng ở mi mắt, buổi sáng thức dậy thấy có nhiềurỉ mắt.

Nếu tình trạng nặng, ngườibệnh có thể thấy rõ cảm giác nóng rát ở mắt, đau mỗi khi chớp mắt. Càng dễnhận ra các biểu hiện này khi đi ngoài đường, đọc sách, nhìn chăm chú vàomàn hình vi tính lâu hay ở trong phòng có bật điều hoà... vì những lúc nàymắt ít chớp, nước mắt bị bay hơi nhanh.

Khô mắt tuy không phải là bệnh cấp tính nhưng nếu không được điều trị, bệnhnặng thêm có thể gây tổn thương giác mạc, mắt dễ bị viêm, nhiễm khuẩn. AnhCông chỉ bị khô mắt nhẹ nên việc điều trị đơn giản, chỉ cần nhỏ nước mắtnhân tạo có bán phổ biến tại các nhà thuốc và “tập thể dục” cho mắt bằngcách chớp liên tục, nếu làm việc liên tục với máy tính thì thỉnh thoảng nhắmmắt lại trong vài chục giây. Tuyệt đối không nên dùng tay dụi mắt vì có thểlàm tổn thương đến mắt.

Khác với anh Công, tiếng kêu lạ trong mắt của Hải lại là do canxi lắng đọngthành những hạt nhỏ li ti, bám ở mi mắt. Các hạt cặn này xuất hiện nay khônglà tùy cơ địa của từng người. Cặn canxi có thể lắng đọng ở nhiều bộ phậnkhác trong cơ thể nhưng ở mắt là dễ nhận thấy nhất vì độ nhạy cảm gần nhưtuyệt đối của nó. Khi những hạt cặn này còn rất nhỏ và ít, nó có thể “ẩnmình” trong lớp màng mỏng của mi trong nên bệnh nhân không cảm nhận được.Khi cặn tăng lên, họ sẽ thấy cộm trong mắt như có bụi mặc dù nếu tự soi mắt,sẽ khó nhìn thấy những hạt cặn này.

Chính vì thế nên nhiều người chủ quan, cho rằng chỉ là bị bụi vướng vào mắtnên cứ cố chịu đựng, không đi khám. Đến khi các hạt cặn canxi lớn lên, chúngsẽ chèn ép giác mạc, gây tổn thương giác mạc và thậm chí có thể dẫn đến loạnthị. Lúc này, quá trình điều trị sẽ khá phức tạp. Còn nếu điều trị sớm, bácsĩ chỉ cần gây tê nhẹ ở mắt và dùng y cụ nhẹ nhàng gắp chúng ra.

Bác sĩ Hưng lưu ý, vì có nguyên nhân do cơ địa nên cặn canxi thường hay táiphát. Người đã bị một lần nên chú ý đi khám mắt theo định kỳ để phát hiện vàlấy cặn ra sớm.